door: Marc de Lange
De afgelopen jaren is meer en meer duidelijk geworden dat de bibliotheken in Nederland en Vlaanderen een andere rol hebben gekregen. Van klassiek boekenpaleis naar een plaats waar je naartoe gaat om iets te beleven, iets te leren of er zelf te leren, elkaar te ontmoeten en de laatste tijd informatie vanuit de overheid tot je te nemen. Waar er door de bibliotheken in 2003 al werd gewerkt met een vragendienst (Al@din), zie je dat de landelijke overheid de bibliotheken nu weer gaat gebruiken als informatiepunt. Een prachtige ontwikkeling, zeker omdat het verstrekken van informatie, educatie en leesplezier het domein van de bibliotheek moet zijn. Weg van alleen het retail denken, maar echt vanuit de basis informatie verstrekken.
Nieuw is dit echter niet. Ik herinner me nog goed dat ik in 2004 naar de bibliotheek van Silkeborg (Denemarken) ging en kennismaakte met Peter Birk. Als bevlogen bibliothecaris liet hij mij zijn bibliotheek zien, waar prachtige (originele….!) kunstwerken van Asger Jorn aan de muur hingen. De bibliotheek zelf was ruim opgezet, veel mogelijkheden om lekker te lezen, te leren en te overleggen. Als één van de eerste bibliotheken in de wereld maakte Peter al gebruik van RFID technologie om materialen uit te lenen. Het innemen verliep daar helemaal spectaculair: met een inname robot werden de materialen naar 24 richtingen in boekenwagens uitgesorteerd.
Op mijn vraag hoe hij dit allemaal in stand kon houden voor een, met alle respect, kleinere stadsbibliotheek, verraste Peter mij.
Met een IT afdeling van 7 medewerkers was hij prima in staat alle technieken in stand te houden die in de bibliotheek gebruikt werden. Omdat ik dacht dat ik het niet goed gehoord had, vroeg ik hem of hij echt 7 medewerkers op de IT afdeling had zitten. “Jazeker”, antwoordde Peter, “en die medewerkers heb ik niet alleen voor de catalogus of de RFID zelfbediening, maar ook voor de website van de bibliotheek, de plaatselijke heemkundige kring, en diverse andere, lokale verenigingen, instellingen en stichtingen. Maar ook de website van de gemeente en de toeristische dienst onderhoud ik met mijn IT medewerkers. En als er dan een keer bezuinigd moet worden, dan stel ik de vraag welke website of informatiebron ik moet afsluiten.”
Kijk, deze man had het in 2004 al begrepen. Door zich zo sterk in het centrum van de informatie te plaatsen, maakte hij zich eigenlijk onmisbaar voor de (lokale) overheid. En nu, 17 jaar later, zie ik in Nederland een mooi vervolg. Laat de bibliotheek maar functioneren als digitaal informatiepunt van de overheid: worden ze alleen maar sterker van!
